Poszukiwania śladów polskości na XIX-wiecznej ziemi laskowickiej | wiosna 2022| MGCK

Miejsko – Gminne Centrum Kultury w Jelczu-Laskowicach odsłoniło wraz z uczestnikami warsztatów artystycznych mniej rozpoznaną rzeczywistość Polaków żyjących na ziemi laskowickiej. W XIX wieku okolice dzisiejszego miasta i gminy Jelcz-Laskowice były obiektem licznych badań językowych i etnograficznych. Były także miejscem, w którym doszło do zbiorowego protestu przed administracją pruską w obronie swojego języka i tradycji. Pracujący tutaj badacze dostarczyli potomności słownikowego opisu swojej gwary, który przedstawiali w wydanych w tym okresie książkach. Pozostawili dokumenty, które chcemy traktować jako testament minionej kultury. Sięgając po nie, proponujemy współczesnym mieszkańcom Jelcza-Laskowic głębszą, historyczną tożsamość: spadkobierców minionych pokoleń tutejszych Polaków. 

Projekt dofinansowano ze środków Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego w ramach Funduszu Patriotycznego.

 

„Dolnoślązacy. Pamięć, kultura, tożsamość”. To warsztaty zorganizowane przy współpracy z Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu, podczas którego uczestnicy poznali wystawę „Dolnoślązacy. Pamięć, kultura, tożsamość”. Liczące ponad 20 tysięcy eksponatów zbiory Muzeum obrazują skomplikowane dzieje Dolnego Śląska, w którego przeszłości spotkały się dwie tradycje:  przedwojenna – miejscowa i powojenna – osób przyjezdnych. To wyjątkowy obszar, na którym w krótkim czasie i na sporej powierzchni doszło do niemal całkowitej wymiany ludności, gdzie rzeczy pozostawione spotkały się z przywiezionymi. Dodatkowo zorganizowany został warsztat „Rzemiosło jak sztuka. Sztuka jak rzemiosło”, na którym uczestnicy poznają znaczenie strojów regionalnych, sposób ich wykonania, techniki zdobienia. Uwagę przykuły zwłaszcza czepce, misternie zdobione koronkami, cekinami, haftami. Trudno jednak znaleźć jeden szablon stroju dolnośląskiego. Stroje naszego regionu są cudownym kalejdoskopem kultur, jakie bytują na Dolnym Śląsku.

Rytujemy! To warsztaty artystyczne popularyzujące i ilustrujące gwarę dolnośląską. Bazą merytoryczną i źródłem, z którego czerpano na zajęciach był „Zbiór wyrazów szląsko-polskich” stworzony przez Baltazara Dzialasa. Uczestnicy zajęć poznali ciekawy życiorys autora, a następnie wylosowali słowa, które będą „rytować”.

Linoryt to technika graficzna należąca do technik druku wypukłego, w której matryca wykonana jest z linoleum. W taki sposób powstawały prace do naszego projektu…

Wylosowane słowa, a dokładnie ich definicja przedstawiona obrazowo zostały naszkicowana ołówkiem. Następnie opracowano matrycę. Rysunek na linoleum był wycinany specjalnymi dłutami umożliwiającymi cięcie materiału. Po wycięciu obrazka zostały wykonane odbitki poprzez naniesienie na matrycę farby drukarskiej. Uczestnicy kładli na nią kartkę i dociskając oraz przejeżdżając po kartce (miejsce po miejscu) zaokrąglonym narzędziem w taki sposób, by dobrze odbić każdy fragment obrazka. Z jednej matrycy można wykonać wiele odbitek.

Bez ochoty nie spore roboty, czyli wyszywamy polskie przysłowia! To warsztaty artystycznego zdobienia, których bazą merytoryczną są dzieła Józefa Lompy „Przysłowia i mowy potoczne ludu Polskiego na Szląsku”.

Siłą napędową spotkań była przesłanka, ze przysłowia są mądrością narodu. Uczestnicy zajęć nie tylko poznali postać autora, który ocalił od zapomnienia polskie przysłowia, ale także poznali bądź przypomnieli sobie dawne porzekadła. Najpierw każdy wybrał przysłowie staropolskie, które następnie zilustrował na poszewce na poduszkę wełną czesankowa, techniką filcowania na sucho.

Najpierw pojawiał się pomysł, szkic, który był następnie przenoszony na poszewkę. Potem przy użyciu kolorowej wełny czesankowej i specjalnej igły do filcowania obraz był „malowany” na poszewce. Każdy uczestnik warsztatów starał się swoją pracą zilustrować wybrane przysłowie. Powstało wiele ciekawych prac, bardzo malarskich. Dzięki możliwościom tej ciekawej techniki prace są w dużej części przestrzenne, co jest dodatkowym ciekawym efektem.

Kreski Dzialasa, Figuliusza i Treski! To warsztaty malarstwa portretowego, na których uczestnicy poznali sylwetki bohaterów, a następnie artystycznie odpowiedzieli jak wyglądał Jerzy Treska, Simon Figuliusz, Baltazar Dzialas, Józef Lompa, Juliusz Roger i Jerzy Samuel Bandtkie.

Zajęcia malarstwa to nie tylko odtworzenie wizerunku, to artystyczne wydobycie cech charakteru i atrybutów, które były charakterystyczne dla bohaterów i epoki, którą prezentowali.

Artyści – amatorzy biorący udział w używali różnych technik malarskich, skupiali się na detalach, poznali realia danego okresu, wykonywanego zawodu, przynależności do grupy społecznej. W efekcie tego powstały wspaniałe prace wykonane techniką kolażu.

FOTORELACJA z warsztatów:

Zobacz także: