2008 | Antygona w Nowym Jorku

Pomysłodawcami projektu byli Łukasz Dudkowski i Tadeusz Szymków. Były Dyrektor MGCK oglądając zniszczony amfiteatr wpadł na pomysł, by stał się on sceną dla sztuki Janusza Głowackiego „Antygona w Nowym Jorku”, której akcja rozgrywa się w nowojorskim parku. To pasowało do miejscowej rzeczywistości i krajobrazu przy ulicy Witosa.

Reżyserii spektaklu podjął się Tadeusz Szymków aktor Teatru Polskiego we Wrocławiu, a prywatnie mieszkaniec naszej gminy i nasz przyjaciel. Był pod wrażeniem scenografii, mówił, że jest kapitalna, a to wszystko musi się udać. W zamierzeniu organizatora i reżysera park w Jelczu-Laskowicach miał się zamienić na jeden wieczór w świat ludzi bezdomnych. Widz miał się poczuć, jakby był w amerykańskiej metropolii, wśród ludzi wyrzuconych na margines społeczeństwa, których omija na ulicy…

Tadeusz Szymków dobrał obsadę wśród tzw. naturszczyków – mieszkańców powiatu oławskiego. Ideą było by otoczyć ich w pełni profesjonalną opieką zawodowych scenografów, autorów muzyki, kierowników produkcji, operatorów świateł, słowem tych wszystkich którzy się na tym znają.

Niezwykłość przygody z przedstawieniem Janusza Głowackiego i teatrem w Jelczu-Laskowicach polega na tym, że wystąpili w nim mieszkańcy powiatu oławskiego, niezwiązani zawodowo z aktorstwem. Tadeusz Szymków uważał, że aktorzy-amatorzy – połączenie profesjonalizmu z emocjami i zaangażowaniem, da niezwykły efekt. Na skompletowanie obsady nie trzeba było długo czekać. Niektórych wybrano już wcześniej, innych znaleziono na castingach. Główną bohaterkę, Anitę, zagra Anna Zaborska z Jelcza-Laskowic. Tadeusz Szymków od razu wiedział, że to musi być ona. Amerykańskim policjantem, sierżantem Murphym, został jej brat Artur Zaborski, który przyszedł na casting. Dla niego było to wyzwanie i przygoda. Kolejną kluczową rolę w przedstawieniu zagrał Piotr Zubowski z Siedlec, który wystąpił już u Tadeusza Szymkowa z młodzieżową grupą teatralną w „Pływaniu synchronicznym”, prezentowanym w oławskim Ośrodku Kultury.

Niestety prace nad spektaklem zostały brutalnie przerwane na początku stycznia 2009 roku kiedy choroba przedwcześnie zabrała Tadeusza. Jego dzieło postanowił dokończyć inny wybitny aktor, a prywatnie przyjaciel Tadeusza – Robert Gonera. Dla Roberta był to debiut reżyserski, a dodatkową opiekę nad aktorami roztoczył II reżyser Stanisław Wolski. Ponad pół roku ciężkiej pracy zakończyło się wielkim sukcesem.

Bilety na dwa premierowe spektakle rozeszły się trzy tygodnie przed magicznym wieczorem premiery. Magicznym bo spektakl w obecności rodziny i przyjaciół Tadeusza (obecni byli m.in. Cezary Harasimowicz, Andrzej Stachecki) był swego rodzaju hołdem dla naszego przyjaciela. Widzowie nagrodzili twórców owacja na stojąco, a w wielu oczach pojawiły się łzy. Spektakl którego producentem było Miejsko-Gminne Centrum Kultury zaczął żyć własnym życiem rozpoczynając drogę po Polsce i Europie.

Obsada: Anita: Anna Zaborska i Ewelina Herba, Sasza: Ryszard Herba, Pchełka: Piotr Zubowski, Sierżant Murphy: Artur Zaborski, Trup: Julian Rodziewicz.

Reżyseria: Robert Gonera. II reżyser: Stanisław Wolski, Scenografia: Elżbieta Wernio, Producent: MGCK Jelcz-Laskowice.

Ciekawostki:
Pracę nad projektem udokumentował w swoim filmie „Antygona w J-l” reżyser Maciej Żurawski. Film był pokazywany w telewizji publicznej, miał także premierę podczas festiwalu „Era Nowe Horyzonty”.

Przedstawienie w reżyserii Roberta Gonery tym razem z muzyką na żywo: grane było także w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu, co ciekawe już godzinę przed spektaklem teatr był pełen i wiele osób musiało odejść spod drzwi. Spektakl był częścią tzw. czynnych poniedziałków i odbył się także dzięki zaangażowaniu kolegów Tadeusza: Dyrektora Teatru Polskiego Krzysztofa Mieszkowskiego i aktora wrocławskiego Teatru Polskiego Edwina Petrykata.

„Antygona w Nowym Jorku” wystawiana była także w włoskim Livorno na dniach kultury Polskiej we Włoszech, oraz w Koszalinie, Bydgoszczy i Wrocławiu zwieńczając obchody jubileuszu schronisk Brata Alberta. Symbolicznym zakończeniem projektu był spektakl z okazji jubileuszu 25 lecia Jelcza-Laskowic zrealizowany w jelczańskim amfiteatrze.